Dit is de bijkomende schoonheid van de coronacrisis

Datum: 14 april 2020

Zoals je ook in de vorige twee blogs (hier en hier) van onderwijsbemoeier Jan Klein hebt kunnen lezen, heeft hij een hond. Het feit dat hij nu zo vaak met haar kan wandelen, ziet hij als collateral beauty van de coronacrisis. Daarnaast ziet hij ook ‘verbinding’ als bijkomende schoonheid van de crisis. Op welke manieren zijn we nu verbonden? En welke voordelen heeft dat?

In de film Collateral beauty speelt Will Smith Howard, een succesvolle reclameman uit New York. Na het overlijden van zijn zesjarige dochter zit hij totaal in de put. Zijn collega’s zoeken uit hoe ze hem uit de depressie kunnen krijgen. Omdat het bedrijf verliezen lijdt door zijn depressie, maken zijn collega’s een plan om hem geestelijk ongeschikt te laten verklaren. Ze beginnen te praten met Howard en zorgen er zo voor dat dood, liefde en tijd tot leven komen. Dit heeft onverwachte resultaten, want door de gesprekken begint een onverwacht genezingsproces.

Ik begrijp dat ik hiermee een deel van het plot verraad, maar ik vind het zo treffend. Juist in deze tijd. Howards echtgenote (gespeeld door Naomie Harris) wordt, terwijl ze wacht op het slechtste bericht dat je als moeder kunt verwachten, aangesproken door een oudere mevrouw die duidelijk ernstig ziek is. Zij praten samen over wat hen treft en dan zegt de oude vrouw: “Don’t forget the collateral beauty!”

En dat speelt nu ook. In deze tijd vol zorgen, gaat veel aandacht (terecht!) uit naar alle vervelende en diep trieste gebeurtenissen. En die zijn er volop. Daar wil ik niets van af doen. Maar, zoals die oude vrouw in de film zegt: Vergeet de bijkomende schoonheid niet.

Eén van die schoonheden wil ik specifiek noemen: verbinding.

Ondanks dat we op afstand moeten leven en werken, lijkt het alsof we meer verbinding zoeken en ervaren dan ooit. En kijk toch eens wat dat allemaal brengt… Zelfs de criminaliteit zit in een dip. (Wat mij betreft is dat een prima depressie.) Mensen gaan de verbinding op allerlei bijzondere, creatieve en hartverwarmende vormen aan. Ofwel: er wordt, ondanks de anderhalve meter afstand, veel meer genetwerkt.

En waarom zou men dat doen? Of liever, waarom zou jij dat niet doen? Want:

1. Door meer of optimaal verbonden te zijn, worden verschillen overbrugd en brengt het in plaats van tweestrijd en conflicten juist creativiteit en verdieping. Premier Rutte zei het afgelopen week nog: “Verbinding geeft hoop!”
2. Door te delen verrijken we elkaar. Sterker nog: delend leren of in verbinding kennis en ervaringen delen, geeft een veel duurzamer leerrendement. De leerpiramide van Bales laat dit ook zien.
3. Onderwijsgoeroe Michael Fullan beschrijft in zijn veel geroemde boek Professioneel Kapitaal dat, wanneer je menselijk (individuele talenten) kapitaal samen brengt met sociaal kapitaal en besluitvormingskapitaal, er sprake is van professioneel kapitaal. Dat is en garantie voor een systemische organisatie.
4. Een oud Nederlands gezegde stelt dat gedeelde smart halve smart is. En als je vreugde deelt, dan wordt die alleen nog maar meer. Dat geldt ook voor creativiteit. Eigenlijk een geweldig pleidooi voor het zoeken van verbinding en netwerken. En het mooie is: door samen te werken en verbonden te zijn, kom jezelf ook meer tot je recht. Het Afrikaanse woord Ubunu onderstreept dat. Ik ben omdat wij zijn.
5. Netwerken hoort bij de Nederlandse cultuur. Ook in het onderwijs! Een schoolteam doet niets anders dan netwerken. Met elkaar en samen hebben alle schoolteams de laatste weken maximaal leren netwerken. En kijk eens met welk resultaat.
6. Alleen ga je sneller, maar samen kom je verder. Wie kent het niet. Dat geldt straks natuurlijk ook. Wat gebeurt er met en in de scholen, als straks de maatregelen worden opgeheven? Wat is er dan veel te doen en te bespreken! Welke achterstanden worden geconstateerd? Zijn de verschillen tussen leerlingen groter geworden? Hoe goed en verrijkend is het als je als schoolleider dan een Schoolleidersnetwerk hebt waar je op terug kunt vallen. Zodat je niet alle antwoorden en oplossingen zelf hoeft te bedenken. Zodat jij kunt groeien in je rol als schoolleider. En het primaire proces van kwaliteitsonderwijs gewaarborgd is. Daarnaast krijg je in het netwerk ook desgewenst feedback van kundige adviseurs die je ontwikkeling kunnen verzilveren, zodat je herregistratie geen extra blok aan het been is, maar een beschrijving van wat je allemaal hebt geleerd en ontwikkeld in deze periode.

Het lange weekend van Pasen ligt achter ons. Ik hoop dat je er van hebt kunnen genieten. En voor nu wens ik je een fijne werkweek!

Ik blijf graag met je verbonden!

Jan Klein